حدیث بیت المال – ۵ حدیث در مورد بیت المال

در این پست ۵ حدیث منتخب در مورد بیت المال از کتاب چهل حدیث بیت المال محمد عابدی در بیان معصومین علیهم السلام تقدیم شما عزیزان میگردد.

بخشش از بیت المال

۱٫ قالَ الإمام علیٌ علیه السلام: جُودُ الْوُلاهِ بِفَیءِ المُسْلِمینَ، جَوْرٌ وَ خَتَرٌ؛

امام على علیه السلام فرمود: بخشش نابجای حکمرانان از اموال عمومى مسلمانان، ستم و خیانت است.

پرداخت سهم بیت المال

۲٫ قالَ الإمامُ الصّادِقُ علیه السلام: ما بَلى اللّه ُالْعِبادَ بِشَیءٍ أشَدُّ عَلَیْهِمْ مِنْ إخْراجِ الدَّراهِمِ؛

امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند، بندگان را به چیزى سخت تر از پرداخت حقوق مالىِ شرعى، امتحان نکرده است.

خزانه‏ دار خدا

۳٫ قالَ الإمام علیٌّ علیه السلام: لَیْسَ لَکَ أنْ تَفْتاتَ فی رَعِیَّهٍ وَ لا تُخاطِرَ إلاّ بِوَثِیقَهٍ وَ فی یَدَیْکَ مالٌ مِنْ مالِ اللّه ِعَزَّوَجَلَّ وَ أنْتَ مِنْ خُزّانِهِ حتّى تُسَلِّمَهُ إلَیَ؛

امام على علیه السلام فرمود: حق ندارى به دلخواه خویش، به مردم چیزى بگویى و بدون دستور، به کارهاى دشوار اقدام ورزى، در دست تو مالى از اموال خداوند عزّوجلّ است. و تو یکى از خزانه داران اویى تا آنرا، به دست من بسپارى.

حقوق مال و بیت المال

۴٫ قالَ الإمام السجاد علیه السلام: وَ أمّا حَقُّ الْمالِ: فَأنْ لا تَأْخُذَهُ إلاّ مِنْ حِلِّهِ وَلاتُنْفِقَهُ إلاّ فی حِلِّهِ. وَ لا تُحَرِّفَهُ عَنْ مَواضِعِهِ وَ لا تَصْرِفَهُ عَنْ حَقائِقِهِ وَ لا تَجعَلَهُ إذا کانَ مِنَ اللّه إلاّ إلَیهِ وَ سَبَبا إلَى اللّه؛

امام سجاد علیه السلام فرمود: باید اموال را، جز از راه حلال نگیرى و جز به راه حلال صرف نکنى و از موضع اش منحرف نکنى و از واقعیّت ماهوى اش دور نسازى و چون مال از او است، جز در مسیر او به کار نگیرى و جز مایه ى حرکت بسوى او قرار ندهى.

عدالت در تقسیم بیت‏ المال

۵٫ قالَ أمیرالمؤمنین علیه السلام لعمر بن الخطاب: ثَلاثٌ إِنْ حَفِظْتَهُنَّ وَ عَمِلْتَ بِهِنَّ، کَفَتْکَ ما سِواهُنَّ، و إنْ تَرَکْتَهنَّ لمْ یَنْفَعْکَ شیٌء سِواهُنّ. قال: وَ ما هُنَّ یا أبَا الحَسَن؟ قالَ: إِقامَهُ الْحُدُودِ عَلَى الْقَریبِ وَ الْبَعید؛ وَ الْحُکْمُ بِکتابِ اللّه ِفِى الرِّضاء وَ السَّخَطِ؛ وَ الْقِسْمُ بِالْعَدْلِ بَیْنَ الْأَحْمَرِ وَ الْأَسْوَدِ؛

امیرمؤمنان على علیه السلام به عمر بن خطاب فرمود: سه چیز است که اگر آنها را حفظ کنى و به آنها عمل کنى، از هر چیز دیگر، تو را کافى است. و اگر آنها را ترک کنى، چیز دیگرى براى تو فایده ندارد. عمر گفت: آنها چیست؟ امام فرمود: ۱٫ اجراى حدود بر همه کس، چه از اقوام باشد و چه غیر از آنان. ۲٫ حکم کردن طبق کتاب خدا، در حال خشنودى و خشم. ۳٫ تقسیم عادلانه بیت المال میان همه ى مردم، از عَجَم و عرب. عمر گفت: سوگند به جانم! مختصر و بلیغ گفتى.

پی نوشت:
————————-
[۱] میزان الحکمه، ج ۱۰، ص ۷۴۵٫
[۲] بحار الأنوار، ج ۷۰، ص ۱۳۹٫
[۳] نهج البلاغه، نامه ى ۶٫٫
[۴] تحف العقول، ص ۱۹۱، الحیاه، ج ۳، ص ۱۷۸٫
[۵] وسائل الشیعه، ج ۱۸، ص ۱۵۶٫

منبع: چهل حدیث بیت المال – محمد عابدی